etkinlikler

19. Yüzyıldan Cumhuriyet’e İstanbul’un Hava Koşullarının Ölçülmesi İçin Kurulan Rasathaneler

Suna ve İnan Kıraç Vakfı İstanbul Araştırmaları Enstitüsü (Suna and Inan Kıraç Foundation Istanbul Research Institute - IAE)

Tarih : 26-01-2017 18:30

Arka Oda Toplantıları 26 Ocak Perşembe günü Mithat Atabay’ın “19. Yüzyildan Cumhuriyet’e İstanbul’un Hava Koşullarının Ölçülmesi İçin Kurulan Rasathaneler” başlıklı sunumuyla devam ediyor.
Eski çağlardan bu yana insanoğlu kötü hava koşullarından kendini korumaya, pozitif etkilerinden ise fayda sağlamaya çalışmıştır. Tarih boyunca bir çok yerleşim ve medeniyetin meteorolojik olaylar neticesinde zarar gördüğü hatta yıkıldığı, diğer bir taraftan bazılarının da olumlu hava koşulları nedeniyle çağdaşlarına kıyasla önemli ölçüde gelişim gösterdiği gözlemlenebilir. Dolayısıyla, meteoroloji insanlığın doğuşu kadar eski addedilir. Bununla birlikte, bilimsel gelişimi, düşünce ve ilimin ön plana geçtiği Erken Modern Çağ’da başlamış ve sürekli gelişen bir bilim dalına dönüşmüştür.
Tarihsel süreç içerisinde, Osmanlı İmparatorluğu’nda kurulan ilk rasathanenin 16. yüzyılda yıkıldığını, ancak devlet ve özel okullarının girişimleriyle 19. yüzyılda rasathanelerin tekrar açıldığını gözlemleyebiliyoruz. 20. yüzyılın başında gerçekleşen I. Dünya Savaşı, savaş teknolojileriyle ilintili olarak askeri amaçlarla rasathanelerin kuruluşunu gerekli kıldı. Bunlardan en önemlisi, İstanbul’da kurulan Merkez Rasathanesi’ydi. Her ne kadar Cumhuriyet, İmparatorluk’tan sadece Kandilli Rasathanesi’ni miras olarak devraldıysa da, yeni devlet, meteorolojik durumları araştırmak ve öngörülerde bulunmak için süreç içerisinde Yeşilköy, Göztepe, Florya ve Kireçburnu gibi İstanbul’daki bazı semtlerde rasathaneler kurdu.